top of page

İmza İncelemesi

Adli bilimler kendi içinde uzmanlık alanlarına göre alt birimlere ayrılarak adaletin doğru tecelli etmesini sağlayan...

İmza İncelemesi

Adli bilimler kendi içinde uzmanlık alanlarına göre alt birimlere ayrılarak adaletin doğru tecelli etmesini sağlayan bir bilim dalıdır. Söz konusu bilim dalının en temel konularından birisi ise eski ismiyle grafoloji ve sahtecilik yeni ismiyle adli belge incelemesidir. Adli belge incelemesi de kendi içinde imza incelemesi, yazı incelemesi, sahtecilik incelemesi ve makine yazıları incelemesi şeklinde ana yapılanma içinde hizmet vermektedir.

İmza incelemesi kendi içinde bazen imza incelemesi, bazen de grafolojik imza incelemesi olarak adlandırılır. Bu üç isimlendirme de grafoloji ve sahtecilik uzmanı açısından aynı anlama gelmektedir.


İmza incelemesi adli belge inceleme konuları arasında en fazla yer tutan inceleme alanıdır. Çünkü imza insanoğlunun hayatının her safhasında aktif bir şekilde yer alır. İmza ile borç altına gireriz, imza ile anlaşma yapıp bazı hak ve sorumluluklar kazanırız, ya da attığımız imza ile maddi-manevi kazanç sağlarız. Bu kadar çok ayrıcalığı olan konunun da tabi ki sahteliğinin fazla olması doğal olarak görülmektedir.


İmza atımının şekli şartı olarak yasal bir düzenlemesi olmadığı için grafolojik imza incelemesi neticesinde bazen imza sahipleri hak kaybına uğrayabilmektedirler. Avrupa ülkeleri ile ülkemiz insanlarının imza atım şekline bakıldığında Avrupa ülkelerindeki insanlarının büyük bir çoğunluğu imzalarını ad ve soyadlarının el yazısı şeklinde yazarak imza atmaktadırlar. Buna karşın ülkemizde birçok insan imzasını şekilsel bir tarzda atmaktadırlar.


Yasalarımızda imzalar ile ilgili hususlar incelendiğinde imza incelemesi açısından en uygun tabir 2525 sayılı “Soyadı” kanununda yer almaktadır. Söz konusu kanununun 2. Maddesinde “Söyleyişte, yazışta, imzada öz ad önde, soy adı sonda kullanılır” tanımıyla imzanın el yazısı formunda atılması gerektiği bildirilmiş ancak bu kanuni bir zorunluluk olmadığı için halk tarafından benimsenmemiştir. Şu şekilde söylesek daha doğru olacak hiç kimsenin bu kanun hakkında ve ilgili maddesi hakkında bilgisi yok.

İmzaların atım şekilleri incelendiğinde karşımıza üç farklı imza atım tarzı çıkmaktadır.


  • El yazısı tarzında atılın imzalar,

  • Şekilsel tarzda atılan imzalar,

  • Basit tarzda atılan imzalardır.


Birinci tarzda atılan imza soyadı kanununa uygun olarak kişilerin ad ve soyadlarının el yazısı tarzında yazarak atması ile oluşmaktadır. Bu tarz atılan imzalar grafolojik imza incelemesi açısından tam teşhis ve sonuç sağlayan imzalardır. İkinci tarzda atılan imzalar ise genelde imza sahiplerinin isimlerinin baş harfinden faydalanarak buklesel el hareketiyle destekledikleri çizgilerden oluşan imzadır. İmza incelemesi açısından ikincil derecede sonuca gitmeye müsait olan imza grubunda yer alırlar. Üçüncü tarzda atılan imzalar ise basit tarzda atılan hiçbir şekilsel unsur içermeyen imzalardır.


İmza incelemesi sonucunda maalesef bir sonuç çıkmayan ya da çok az bir sonuç beyan edilen imza atım tarzıdır. Bu tarz imzalar herkes tarafından kolaylıkla tersim edileceği için imza sahibine ait karakteristik bir unsur taşımayacağı için maalesef aidiyetlik tespiti yapılamamaktadır. Bu tarzda imza atan şahısların demografik özellikleri incelendiğinde herkes tarafından eğitim seviyesi düşük kırsal alanda yaşayan insanların atacağı düşünülürken, yapılan araştırmalar ve incelemeler bu savı doğrulamamaktadır. Laboratuvar ortamında yapılan imza incelemesi neticesinde basit tarzda imza atan kişilerin okumuş, kariyer sahibi kişiler arasında yaygın olduğu tespit edilmiştir.


Senette İmza İncelemesi

Ticari hayatın vaz geçilmez bir unsuru olan senetler kullanım amacı olarak parasal bir kıymete sahiptirler. Bu öneminden dolayı senet üzerinde sahtecilik olayları da çok fazla yapılmaktadır. Senedin düzenlenme şekli şartları arasında imza mecburi olduğu için sahteciler imza sahteciliğini oldukça fazla yapmaktadırlar. Senetler üzerinde imza sahteciliği, imza incelemesi neticesinde elde edilen tecrübelere göre şu şekilde yapılmaktadır: Kişilerin imzalarının birebir taklit ederek, İmza sahibi adına sahte imza atarak, Kargo sahteciliği yöntemiyle Gelişmiş teknolojik cihazlar kullanarak.Hakimin İmza İncelemesiİmzasının sahte olarak atıldığını düşünen kişiler haklarını mahkeme ortamında araması gerekmektedir. Gerek ceza davalarında gerek se hukuk davalarında imza incelemesi yapılmaktadır. Hakim yada savcıların resen imza inceleme yetkileri yoktur çünkü ilgili kanunlar hakimlere hukuki konular dışında fenni konularda bilirkişi aracılığıyla yardım alması gerektiğini amir hükümler ile bildirmiştir. Grafoloji imza incelemesi mahkeme aşamasında hakimin belirleyeceği bilirkişi yada mağdurların en kutsal olan savunma haklarını yerine getirebilmesi için CMK67/6 veya HMK 293/1’e göre özel mütalaa raporu alabilirler.


Jandarma İmza İncelemesi

İmza incelemesi ülkemizde Adalet Bakanlığına bağlı Adli Tıp Kurumu, İçişleri Bakanlığına bağlı Emniyet Kriminal ve Jandarma Laboratuvarlarında, Üniversitelerin Adli Tıp Enstitülerinde son olarak da özel kriminal inceleme bürolarında yapılmaktadır. Bu kurumlarda yapılan imza incelemeleri son derece gelişmiş teknik cihazlar yardımıyla yapılmaktadır. Özel kriminal bürolar hariç (buna üniversitelerde dahil) diğer kamu kurumlarında yapılan incelemelerde imza incelemesi fiyatını hakim ya da savcı takdir etmektedir.


Ölmüş Kişinin İmza İncelemesi İmza sahteciliğine maruz kalmış kişilerden bazıları sahte imzanın ortaya çıkmasından önce veya sonra ölmüş olabilirler. Doğal olarak ölmüş kişiler açısından da imza incelemesi yapılması gerekmektedir. Bu durumlarda ise ölen kişilerin daha önce bir sebepten dolayı kamu kurum ve kuruluşlara ermiş oldukları imzalar mahkeme aracılığı veya varisleri tarafından temin edilerek grafoloji imza incelemesi yaptırılmaktadır.


Fotokopi İmza İncelemesi

İmza incelemesi belge aslı üzerinden yapılması esastır. Çünkü fotokopi belgelerde imzaya ait detay unsurlar tespit edilememektedir. Bunun yanında montaj imzaların tespiti de mümkün olamamaktadır. Ancak belge aslı temin edilemiyorsa fotokopi belgeler üzerinde de imza incelemesi yapılmaktadır fakat kanaat olarak alt derecede bir kanaat beyan edilmektedir.


İmza İncelemesi Ne Kadar Sürer

Söz konusu süre incelenecek olan imzanın kim ve hangi kurumda yapıldığına göre değişmektedir. Özellikle kamusal kurumlarda iş yükünün çok fazla olması sebebiyle gelen vakalar sıraya alınmakta ve geliş sıralarına göre incelenmektedir. Bu süreç bazı olaylarda 6-8 ayı bulduğu gibi 1-2 ay gibi sürelerde de inceleme tamamlanıp rapor düzenlenmektedir.


Adli Tıp İmza İncelemesi Ne Kadar Sürer

Adli tıpta yapılan imza incelemesi söz konusu kurumda iş yükünün çok fazla olması ve ülke genelinde sadece İstanbul’da yapılanması sebebiyle bazı vakalarda 6-8 ay gibi bir süreci kapsamaktadır. Adli tıp kurumu sadece savcılık ve mahkemelerden gelen iş taleplerini kabul edip imza incelemesi yapmaktadır. Vermiş oldukları hizmet karşılığında imza incelemesi fiyatları çıkarıp ilgili kuruma göndermektedirler.İmzanın Taklit Olduğu Nasıl Anlaşılır?Bir imzanın takliden atılıp atılmadığının anlaşılması, alanında uzman kişilerce kıyaslama ve karşılaştırma yöntemlerini kullanarak imza incelemesi yapması ile mümkün olabilmektedir. Şüpheli imza ile mağdur kişiye ait imza örnekleri kıyaslama bir şekilde mikroskop altında detaylı incelenerek kaligrafik ve karakteristik hususiyetler belirlenir ve inceleme sonucunda imzanın taklit olup olmadığı belirlenir.


İmza İncelemesi Kaç Gün Sürer

İmza sahteciliği ile ilgili bir şüpheniz olduğunda yasaların sizlere vermiş olduğu bir hak olan özel mütalaa raporu alabilirsiniz. Bu durumda imza inceleme sürecini bayağı bir kısalır. Kamu kurumlarında ortalama 5-6 ay gibi süren süreç bu yöntem ile 5-7 iş gününe kadar düşmektedir. Özel olarak yapılacak inceleme neticesinde makul bir imza incelemesi fiyatı talep edilmektedir.


İmza İncelemesini Hangi Kurum Yapar

İmza incelemesini ülkemizde farklı kurumlar yapmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşlarının yanında teknik cihazları olan ve alanda uzmanlık yetkisi olan kişilerin kurmuş.


İmza İncelemesi Nerede Yapılır

Grafoloji imza incelemesi şu kurumlarda yapılmaktadır: Adli Tıp Kurumu, Emniyet Kriminal Polis Laboratuvarında Jandarma Kriminal Polis Laboratuvarında, Adli Tıp Enstitülerinde, Özel Kriminal Firmalarında.Farklı İmza Atmak Suç Mu?Farklı imza atmak genel olarak bir suç teşkil etmez. Ancak yapılacak imza incelemesinde bu durum imza sahibinin aleyhine bir durum oluşturur. Farklı yerlere farklı imza atma alışkanlığı olan kişiler için uzmanda incelediği imzanın da bu kişinin faklı tarzda bir imzası olabilir mi acaba sorusunu oluşturmaktadır.


İmza İncelemesi Nasıl Yapılır

İmza incelemesi laboratuar ortamında teknik cihazlar yardımıyla kişilerin daha önce atmış oldukları imzaları ile kıyaslama yapılarak incelenmektedir.

Örnekler

bottom of page