inceleme uzmanlık alanlarından biri olan yazı incelemesinin temeli hiç kimsenin yazısı diğer bir kimseye benzemez temel ilkesine dayanmaktadır. İmza incelemesine göre kıyaslandığında taklidinin yapılması da oldukça zordur. Yazı incelemesi halk arasında grafoloji incelemesi olarak da bilinmektedir. Grafoloji kelimesinin sözlük anlamına bakıldığında yazı bilimi olarak karşımıza çıkmaktadır. Yazı nörolojik bir etki sonucu oluşmaktadır.

İnsanların beyin fonksiyonu ile üretmiş oldukları ve öğreti ile kodlamış olunan harflerin sinirler yardımıyla kaslara oradan da kalemi tutan organa talimat verilmesi suretiyle bir yüzey üzerine aktarılması sonucu yazı oluşmaktadır. Bazı insanların doğuştan, bazı insanların da yaşamları sürecinde el ve parmakları olmamaktadır. Bu şekilde yaşamını sürdüren insanlar yazma olgusunu başka organlarını kullanarak gerçekleştirmektedirler. Kimi insanlar ağızlarıyla, kimi insanlar ayaklarıyla kimileri de kolları yardımıyla yazı işlemini gerçekleştirmektedirler.

Yazı incelemesi yapan bir uzman dolayısıyla yazısını incelediği kişinin bu şekildeki hayat hikâyesini incelemenin sıhhati açısından bilmesi gerekmektedir. Bunun yanında birçok insan sağ elini yazı yazmak için kullanırken, sayısı hiç de az olmayacak kadar insan da sol elini günlük yazım faaliyetlerinde kullanmaktadırlar. Az bir insan grubu da hem sağ elini hem de sol elini profesyonel bir şekilde kullanmaktadırlar.

Bu bilgilerin bilinmesi grafoloji incelemesi açısından önem arz etmektedir. İnkar kastıyla yazılacak yazıların tespiti noktasında bu hususların bilinmesi önemlidir. Çünkü özellikle tehdit ve şantaj içerikli kimliği bilinmeyen yazıların aidiyetlik tespitinde şüpheli kişilerin her iki elinden de yazı örnekleri alınması gerekmektedir. İncelemeyi yapacak kriminal uzmanın bu durumu göz ardı etmemesi gerekmektedir.

Yazı insanoğlunun hayatının her bir köşesinde yer almaktadır. El yazısı ile notlarımızı alırız, anılarımızı yazarız, senetle borç altına gireriz. Büyük müzisyenler notalarını yazar, şair ve yazarlar edebi metinlerini kaleme alırlar ve yazı sayesinde tarihimizi biliyoruz. Hatta şunu demek yanlış olmaz barut ve ateşten sonra insanlık tarihindeki en büyük icat yazıdır.

Antik yaşamda yazının kişiler arasında duvara resim çizerek birbiriyle mesajlaştıkları şekliyle kabul edilmektedir. Bu tür yazılara resim yazı denilmektedir. Daha sonra resimlerle ne anlatıldığı tam olarak bilinemediği için anlatılmak istenen olgular birkaç resmin birleşmesiyle anlatılmaya başladı. Örneğin “başarı” kelimesi için “baş” ve “arı” resimleri çizilerek anlatılmaya başlandı. Bu tür yazılara da hece yazı denilmektedir. Yazının sembollerle ifade dönemi yani harf yazı başlayarak günümüz yazı sistemi oluşmuştur.

Yazı incelemesi olgusunu oluşturan elementler başlıca iki kısımda incelenir. Bunlardan birincisi kalem ve türevleri, diğeri ise yazım yüzeyleridir. Grafoloji incelemesinde incelemeyi yapacak uzman materyal noktasında dikkat etmesi gerekmektedir. Örneğin duvara yazılan yazının incelenmesi ile kağıda yazılan yazının incelenmesi yöntem olarak farklılıklar gösterir. Kağıt dışındaki farklı zeminlere yazılan yazıların aidiyet tespiti her zaman kolay olmamaktadır. Bu tür yazılarda kaligrafik sapmalar meydana geleceğinden tespit yapılması zorlaşmaktadır.

Yazı incelemesi laboratuvar ortamında mikroskop altında harf ve rakamların tersimleri dikte edilerek yapılmaktadır. İnceleme prosedürü olarak şu hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir;

• Yazılan yazıyla aynı zemine (Zemin olarak duvar, ayna, masa üstü, kıyafet üstüne gibi zeminler tercih edilebilmektedir) yazılmış yazılar karşılaştırılmalı,

• Yazılan yazının yazım gereci (Kalem, sprey boya, fırça…) aynı olmasına dikkat edilmeli,

• Yazın stili aynı olmalıdır.

El Yazısının Kime Ait Olduğunu Bulmada Hangi Yöntemler İzlenir?

Şüphe arz eden yazının bulunduğu belge grafoloji incelemesinde şüpheli belge olarak adlandırılır ve adli bilimlerde inceleme konusu belge olarak geçer. İnceleme konusu belge üzerindeki yazının kim tarafından yazıldığının tespiti ise yazı incelemesi yapılarak tespit edilebilir. İnceleme esnasında karşılaştırmaya esas teşkil edecek iki tür yazı örneği gerekmektedir. Bunlardan birincisi huzurda alınmış mukayese yazı, diğeri ise samimi mukayese yazılardır.

Huzurda Alınmış Mukayese Yazılar

Soruşturmacı makam (Savcı, Hakim, Kolluk Görevlisi vb.) önünde şüpheli yazıyı yazmasından şüphe edilen kişilerin yazı örneklerinin alınmasıdır. Yazı örneği alınırken dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekilde sıralanabilir:

• Şahıs rahat bir konumda oturtulmalıdır,

• Şahsın her iki elinden yazı örneği alınmalıdır,

• Şahsa şüpheli belge gösterilmemelidir,

• Şüpheli belgedeki yazılardan oluşan cümleler yazdırılmalıdır,

• Yazı örneği en az 3-5 sayfa olmalıdır,

• Şüpheli yazı büyük kitap harfiyle yazılmış ise

Samimi Mukayese Yazılar

Şüpheli kişinin hiçbir zaman değiştirme gayreti gütmeden yazmış olduğu yazı örnekleridir. Bu tür yazılar yazı incelemesinde en önemli belgeler arasında yer almaktadır. Samimi mukayese yazılar şu kaynaklardan temin edilebilir: Banka sözleşmeleri, Noter belgeleri, Kamu kurumlarına verilen dilekçeler, Nüfus Müdürlükleri.

Yazı İncelemesi Nasıl Yapılır?

Yazı incelemesi mukayese yöntemiyle yapılmaktadır. İnceleme konusu yazılar ile şüpheli kişilerin el yazısı örnekleri mikroskop altında tersimleri çözülerek mukayeseli karşılaştırma yapılarak grafoloji incelemesi yapılır. Bu yöntem gerek ülkemizde gerekse tüm dünyada kabul görmüş yöntemdir. Söz konusu inceleme adli tıp kurumunda, emniyet/jandarma kriminal laboratuvarlarında, üniversitelerin adli bilimler enstitüsünde yapıldığı gibi yazı incelemesi fiyatı ödenerek özel laboratuvarlarda da yapılmaktadır.

Kişinin El Yazısından Ne Tespit Edilir?

Kriminal laboratuvar ortamında yazı incelemesinde sadece şüpheli yazının kim tarafından yazıldığına yönelik bir çalışma yapılmaktadır. Yazı örneği üzerinden hastalık, cinsiyet, yaş, psikolojik durum gibi konuların tespiti yapılmamaktadır.

İşleklik Derecesi Ne Demek?

Yazı incelemesinde işleklik derecesi önem arz eden bir husustur. Doğal yazım sürecinde bir kişi yazı yazmaya başladığında duraksamadan yazımda tereddüt göstermeden yazısını yazar. Bu tür yazılara işlek yazılar denir. Şayet yazıyı yazan kişinin ilerleyen yaşından dolayı kas motor gücünün kaybetmemiş veya yazı yazdığı kol ve elinden fiziksel bir engel yada hastalık yoksa kişilerin yazılarının işlek olması beklenmektedir. Aksi durumda yazılarda durağanlık ve titreklikler oluşmuş olacaktır.

El Yazısı İnceleme Bilimi

El yazısı inceleme bilimi adli bilimler altında yer alan bir bilimdir. Bilimselliği tamamen tüm dünyada kabul görmüş yöntemlere dayanmasıdır. Yazı incelemesi adli belge inceleme alanında yapılmaktadır. Eskiden bu birime grafoloji ve sahtecilik denilmektedir.

El Yazısı Karşılaştırma Programı Nedir?

Bazı yayın ve makalelerde yazı incelemesi için bilgisayar destekli programlardan ve yazılımlardan bahsedilmektedir. Ancak teknoloji ne kadar gelişirse gelişsin grafoloji incelemesi için öncelikle kontrolü yapıp kodlayan uzmandır. Uzman öncelikle harfi veya rakamı tanımlar ve bilgisayara tanıtır. Sonrasında tanıtılan harflerden uygun olanlar bilgisayar tarafından seçilerek incelemeciye yardım eder.

Sahtecilik İncelemesi Nasıl Yapılır?

Yazı incelemesinde sahtecilik incelemesi farklı yöntemlerle yapılır. Bunlardan birincisi yazının gerçekten el yordamıyla yazılıp yazılmadığı yani montaj olup olmadığı hususunun belirlenmesidir. Bu tür inceleme belge aslı üzerinden yapılır. Diğer bir yöntem mevcut yazılara ilavenin yapılıp yapılmadığı hususudur. Bu inceleme kendi içinde ikiye ayrılır. Birincisi tüm yazılara farklı bir anlam yüklenecek başka bir yazının eklenmesi, diğeri ise özellikle rakamlarda oynama yapılarak değişiklik yapılmasıdır. Örneğin “1” rakamının “7” rakamına dönüştürülmesi. Bu tür grafoloji incelemesi de belge aslı üzerinden fiziksel ışık kaynakları kullanılarak yapılmalıdır.